Στο παρόν άρθρο επιχειρείται η κριτική προσέγγιση τριών κρίσιμων τροποποιήσεων του νέου ΚΠΔ με τον πρόσφατο ν. 4855/2021, που αφορούν την ουσιαστική περάτωση της κύριας ανάκρισης και το ανασταλτικό αποτέλεσμα της έφεσης κατά αποφάσεων. Πρόκειται για δικονομικές μεταβολές, οι οποίες ως επί το πλείστον φαίνεται να έλαβαν χώρα κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου στη Βουλή, με αμφισβητούμενη αιτιολόγηση και με στόχο την περιστολή των δικαιωμάτων του κατηγορουμένου.

Συνήθης είναι η πρακτική πριν από την κατάρτιση της σύμβασης πώλησης μιας επιχείρησης, ο ενδιαφερόμενος να διεξάγει εκτεταμένο έλεγχό της. Η πρακτική αυτή, η οποία είναι γνωστή με τον αγγλικό όρο “due diligence”, αν και ιδιαίτερα επιβοηθητική για τον αγοραστή, γεννά μια σειρά από ζητήματα αναφορικά με την έκταση της ευθύνης του αντισυμβαλλομένου του.

Η αποδοχή της «κοινωνικής ηλικίας» ως μιας νέας μορφής υπό διεκδίκηση ταυτότητας, με τα όποια πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα, παραμένει ανοικτή. Δύο δικαστικές αποφάσεις, μία ολλανδική και μία ελληνική, διαμετρικά αντίθετες μεταξύ τους, διαλέγονται με κριτήρια την ασφάλεια δικαίου (ανατροπή δικαιωμάτων και υποχρεώσεων εξαρτώμενων από ανώτατα ή κατώτατα ηλικιακά όρια) και την ψυχοκοινωνική παράμετρο ενός σταθερού μεγέθους, της ηλικίας, αριθμητικά αποδιδόμενης.

Στην μελέτη επιχειρείται η ανάλυση του ζητήματος της σύγκρουσης καθηκόντων επί της διαλογής ασθενών, γνωστής ως “triage”, από τη σκοπιά τόσο της ελληνικής όσο και της γερμανικής ποινικής επιστήμης. Μετά την συνοπτική παρουσίαση των διαφορετικών μορφών διά των οποίων δύναται να λάβει χώρα, ερευνάται το κατά πόσον το τραγικό αυτό ηθικό δίλημμα, το οποίο ενδεχομένως έχει κληθεί να αντιμετωπίσει ο ιατρός εν μέσω πανδημίας, εμπίπτει στις περιπτώσεις εκείνες οι οποίες σύμφωνα με το νέο άρθρο 33 ΠΚ οδηγούν μόνο στην άρση του καταλογισμού ή αν, αντίθετα, το δίλημμα αυτό αποτελεί λόγο που αίρει το άδικο της εκάστοτε απόφασής του, θέση η οποία υποστηρίζεται από μεγάλη μερίδα της γερμανικής θεωρίας.

Στην μελέτη γίνεται δεκτή η θέση ότι το ισχύον στην Ελλάδα νομοθετικό πλαίσιο για την πρόσβαση σε δεδομένα κίνησης και θέσης για λόγους εθνικής ασφάλειας φαίνεται να πληροί τις εγγυήσεις και τις προϋποθέσεις που έχουν τεθεί με τις αποφάσεις του ΔΕΕ, ιδίως με την απόφαση C-623/17 Privacy International, έτσι ώστε οι σχετικές ρυθμίσεις να είναι συμβατές με το ενωσιακό δίκαιο.

Η μαζική επεξεργασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα στην Covid εποχή έχει γίνει απαραίτητη για την εύρυθμη λειτουργία τόσο των επιχειρήσεων όσο και του ίδιου του κράτους. Ταυτόχρονα όμως γεννώνται ποικίλα προβλήματα. Η παρακολούθηση της νομοθετικής εξέλιξης των ζητημάτων προστασίας προσωπικών δεδομένων σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο αναδεικνύει την ανάγκη θέσπισης ενός ενιαίου, ισχυρότερου εθνικού νομοθετικού πλαισίου, με αιχμή του δόρατος την συλλογική αγωγή προστασίας των προσωπικών δεδομένων.