Ο τόπος συνεδριάσεως των στρατιωτικών δικαστηρίων σε πολεμική περίοδο: στην πρώτη γραμμή ή στη μόνιμη έδρα τους;
Αντικείμενο της μελέτης αποτελεί το ζήτημα του τόπου της συνεδριάσεως των στρατιωτικών δικαστηρίων σε πολεμική περίοδο, και ειδικότερα αν αυτά είναι αποτελεσματικότερο να συνεδριάζουν στο πλευρό των επιχειρούντων στρατευμάτων στην πρώτη γραμμή ή να εξακολουθούν να συνεδριάζουν στη μόνιμη έδρα τους. Αρχικώς, γίνεται αναφορά στον λόγο ιδρύσεως των δικαστηρίων αυτών, την ψυχολογία του μαχητή και τις σχετικές προβλέψεις του Ελληνικού Στρατιωτικού Ποινικού Κώδικος, εν συνεχεία παρατίθενται τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα των δύο εν θέματι επιλογών, γίνεται εν συντομία αναφορά σε χαρακτηριστικές υποθέσεις, αναφέρονται οι σχετικοί προβληματισμοί και, τέλος, διατυπώνονται σχετικές επί του ζητήματος προτάσεις.
Η νέα αναμόρφωση του νόμου περί ανωνύμων εταιριών – Μια πρώτη αποτίμηση των βασικών θέσεων του ν. 4548/2018
Ο νόμος 4548/2018 συνιστά κατ’ ουσίαν μιαν ακόμη μερική αναμόρφωση του κωδ. ν. 2190/20. Την πιο σημαντική ποιοτική μεταβολή επιφέρουν οι διατάξεις του περί διοικητικού συμβουλίου και συγκεκριμένα εκείνες που χαλαρώνουν περαιτέρω τα κριτήρια υπαιτιότητας (πρότυπα συμπεριφοράς) των μελών του και εγκαταλείπουν τον ως τώρα ισχύοντα βασικό κανόνα της “διά παν πταίσμα” (άρθρ. 22α § 1 εδ. α΄ κωδ. ν. 2190/20) και εις ολόκληρον αστικής ευθύνης τους έναντι της εταιρίας.
Περί του κατωτάτου ορίου του πλαισίου ποινής επί συνδρομής λόγου μειώσεως αυτής (άρθρο 83 ΠΚ) για αδίκημα κατά του οποίου απειλείται ποινή πρόσκαιρης κάθειρξης χωρίς περαιτέρω προσδιορισμό
Με αφορμή πρόσφατη απόφαση του Αρείου Πάγου, με την οποία το Ακυρωτικό αποφαίνεται επί του προβλήματος του μειωμένου πλαισίου ποινής σε όσες περιπτώσεις απειλείται στον νόμο (πρόσκαιρη) κάθειρξη χωρίς περαιτέρω προσδιορισμό, στην μελέτη εξετάζεται κριτικά η στάση της νομολογίας, που θεωρεί ως κατώτατο όριο του πλαισίου αυτού τα δύο έτη φυλάκισης (κατ’ εφαρμογήν μόνου του στοιχείου β΄ του άρθρου 83 ΠΚ), αποβλέποντας αποκλειστικώς στο ανώτερο όριο της αρχικώς απειλούμενης ποινής. Μετά την παρουσίαση των δύο αντιτιθέμενων απόψεων επί του επίμαχου ζητήματος, διατυπώνονται σκέψεις υπέρ της συνδυαστικής εφαρμογής των διατάξεων των στοιχείων β΄ και γ΄ του άρθρου 83 ΠΚ, σύμφωνα με την οποία το κατώτατο όριο του (μειωμένου) πλαισίου ποινής συμπίπτει με το ένα έτος (και όχι τα δύο έτη) φυλάκισης.
Η διεύρυνση της αυτουργίας στο Διεθνές Ποινικό Δίκαιο
Ο συλλογικός χαρακτήρας των διεθνών εγκλημάτων δυσχεραίνει σημαντικά το εγχείρημα της εξέτασης των μορφών συμμετοχής και της αναζήτησης της ατομικής ποινικής ευθύνης στο Διεθνές Ποινικό Δίκαιο. Στο πλαίσιο αυτό, ιδιαίτερες προκλήσεις θέτει η ποινική αξιολόγηση της συμπεριφοράς των προσώπων, τα οποία από την κορυφή της ιεραρχίας συντονίζουν την εγκληματική δράση χωρίς να βάφουν τα χέρια τους με αίμα. Ακολουθώντας τη σύγχρονη τάση των εθνικών ποινικών συστημάτων για τη διεύρυνση της αυτουργίας στη βάση αξιολογικών κριτηρίων, η νομολογία του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου επιχείρησε να λύσει το πρόβλημα της κατάλληλης ποινικής μεταχείρισης των “βασικών υπαιτίων” των διεθνών εγκλημάτων, υιοθετώντας τη γερμανική θεωρία της κυριαρχίας επί της πράξης. Όμως, οι εγγενείς αδυναμίες της θεωρητικής αυτής κατασκευής αλλά και ο τρόπος που την εφαρμόζει το δικαστήριο εγείρουν κριτική τόσο από μέλη της μειοψηφίας του δικαστηρίου όσο και από μερίδα των θεωρητικών. Θα ήταν, συνεπώς, σκόπιμο να εξεταστεί το ενδεχόμενο τροποποιήσεων στο πεδίο των εγκλημάτων του Καταστατικού, με την προσθήκη παραλλαγών που θα δομούνταν πλέον γύρω από τη δράση των βασικών υπευθύνων για το άδικο της δημιουργίας και της συντήρησης παράνομων συστημάτων εξόντωσης και κακομεταχείρισης ολόκληρων ομάδων και πληθυσμών.
Η απαλλαγή του εγγυητή λόγω έκλειψης του δικαιοπρακτικού θεμελίου της σύμβασης εγγύησης
Η μελέτη έχει ως αντικείμενο τη δυνατότητα απαλλαγής του εγγυητή λόγω έλλειψης ή έκλειψης (ανατροπής) του δικαιοπρακτικού θεμελίου της σύμβασης εγγύησης κατ’ εφαρμογήν των άρθρων 288 και 388 ΑΚ. Πρόκειται για ζήτημα διαφορετικό από το πρόβλημα που ανακύπτει όταν ελλείπει ή εκλείπει το δικαιοπρακτικό θεμέλιο (όχι της σύμβασης εγγύησης αλλά) της κύριας έννομης σχέσης μεταξύ δανειστή και πρωτοφειλέτη.
Διασυνοριακή φορητότητα επιγραμμικών υπηρεσιών μουσικής μετά τον Κανονισμό 1128/2017: προκλήσεις και προοπτικές για την ψηφιακή εκμετάλλευση προστατευόμενων μουσικών έργων
Τον Απρίλιο του 2018 τέθηκε σε εφαρμογή ο Ευρωπαϊκός Κανονισμός 1128/2017 για τη διασυνοριακή φορητότητα των υπηρεσιών επιγραμμικού περιεχομένου. Η παρούσα μελέτη επιχειρεί να εκτιμήσει την επίδραση του περιγραφόμενου στον ως άνω Κανονισμό μηχανισμού διασυνοριακής φορητότητας στην ψηφιακή εκμετάλλευση προστατευόμενων μουσικών έργων εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Οι ιδεολογικοπολιτικές συνιστώσες της ποινικής δίκης
Με αφετηρία τη διαπίστωση ότι τα αξιακά χαρακτηριστικά της ποινικής διαδικασίας αντανακλούν συγκεκριμένες ιδεολογικοπολιτικές αναφορές, στην παρούσα μελέτη ερευνώνται οι ιδεολογικές βάσεις της ποινικής δίκης κατά τον ΚΠΔ του 1950 και η μετεξέλιξή τους μέσω των άμεσων και έμμεσων πολιτικών επιρροών. Ειδικότερα εξετάζεται αν και κατά πόσο οι επιμέρους νομοθετικές επεμβάσεις συνιστούν έκφραση πολιτικής ιδεολογίας, αλλά και σε ποιο βαθμό επηρεάζεται η μορφή της ποινικής δίκης από τους ευρωπαϊκούς δικονομικούς κανόνες και την πρόταξη της δικαστικής συνεργασίας έναντι της ποινικής νομοθέτησης. Ειδικό βάρος δίδεται, περαιτέρω, στη διερεύνηση του μετρήσιμου ή μη της ιδεολογίας των δικαστικών προσώπων και της σχέσης της με την ιδεολογία του νόμου. Εν κατακλείδι αναλύονται οι σύγχρονες δικαιοπολιτικές προκλήσεις για τη φυσιογνωμία της ποινικής δίκης.
Η έννοια του καταναλωτή μετά τον ν. 4512/2018
Αντικείμενο της μελέτης είναι η οριοθέτηση της έννοιας του προστατευτέου «καταναλωτή» μετά την τροποποίηση του ν. 2251/1994 με τον ν. 4512/2018. Προηγείται παρουσίαση του θεωρητικού πλαισίου και σύντομη επισκόπηση της διαμόρφωσης της έννοιας του καταναλωτή κατά το προϊσχύσαν δίκαιο.