Με τον Ν. 4529/2018 το ελληνικό δίκαιο προσαρμόσθηκε στις απαιτήσεις της οδηγίας 2014/104 για την αστική ευθύνη λόγω παραβάσεων του δικαίου ελεύθερου ανταγωνισμού. Το άρθρο 3 του Ν. 4529/2018 αναγνωρίζει μεν ρητώς στον ζημιωθέντα αξίωση πλήρους αποζημίωσης, δεν προσδιορίζει όμως τον οφειλέτη της. Η παρούσα μελέτη επιχειρεί, με συστηματικά και τελολογικά επιχειρήματα, να προσδιορίσει ποια πρόσωπα φέρουν την ιδιότητα του οφειλέτη κατά την έννοια του ως άνω άρθρου 3.

Στη μελέτη επιχειρείται εισαγωγικά να αναδειχθεί η νομική φύση των εγκλημάτων υποβοήθησης της παράτυπης μετανάστευσης ως εγκλημάτων αναγωγής μορφών συμμετοχής στην παράτυπη είσοδο / έξοδο (αλλά και στην μη αξιόποινη διαμονή) των αλλοδαπών σε αυτοτελή εγκλήματα και ως εγκλημάτων αναγκαίας συμμετοχής, και δη συναντώμενης δράσης, ακολούθως δε αναδεικνύονται επίκαιρα ζητήματα συμμετοχής στα εν λόγω εγκλήματα υπό το πρίσμα της νομικής τους φύσης.

Το παρόν άρθρο αφορά τη σχέση μεταξύ εγκληματολογίας και ιδεολογίας. Ειδικότερα εξετάζει την αντιμετώπιση της αστυνομίας (ως φορέα κοινωνικού ελέγχου) από εκείνο το θεωρητικό ρεύμα, το οποίο προσέδωσε στην εγκληματολογία έντονο ιδεολογικό χαρακτήρα, καθώς και τις συνέπειες αυτής της αντιμετώπισης.

Στη γνωμοδότηση υποστηρίζεται ότι η χρηματοδότηση εταιρίας που βρίσκεται σε καθεστώς ειδικής διαχείρισης δεν προϋποθέτει την εκ μέρους της προσκόμιση πιστοποιητικού ασφαλιστικής ενημερότητας, καθώς μια τέτοια απαίτηση προσκρούει στο γράμμα και στο σκοπό των διατάξεων των άρθρων 68 επ. του Ν. 4307/2014.

Με έναυσμα το κίνημα «Δίκαιο και Λογοτεχνία», το οποίο αναπτύχθηκε πριν από πενήντα περίπου χρόνια στις ΗΠΑ με τη μορφή ενός ακαδημαϊκού κινήματος αρχικά ως αντίδραση στη λεγόμενη «Οικονομική Ανάλυση του Δικαίου», η παρούσα μελέτη διερευνά αν πράγματι (και με ποιους συγκεκριμένους τρόπους) η μελέτη της λογοτεχνίας μπορεί να συμβάλει στην καλλιέργεια της νομικής επιστήμης και των λειτουργών της.

Με το άρθρο 13 παρ. 4 Ν. 3658/2008 θεμελιώνεται διεθνής δικαιοδοσία των ελληνικών ποινικών δικαστηρίων κατά την κρατική προστατευτική αρχή με σκοπό την ποινική καταστολή της παράνομης διακίνησης των ελληνικών αρχαιοτήτων στο πλαίσιο του διεθνούς εμπορίου έργων τέχνης. Η έκταση της εφαρμογής του άρθρου 55 Ν. 3028/2002, που προβλέπει μια διακεκριμένη περίπτωση αποδοχής προϊόντων εγκλήματος (394 ΠΚ) και αποτελεί βασική διάταξη για την αντιμετώπιση της παράνομης διακίνησης των ελληνικών αρχαιοτήτων στην αλλοδαπή, επηρεάζει έτσι εμμέσως και την έκταση της διεθνούς δικαιοδοσίας των ελληνικών δικαστηρίων. Ωστόσο, η διάσταση αντίληψης μεταξύ των λοιπών ευρωπαϊκών και άλλων δυτικών κρατών και της Ελλάδας σχετικά με την θέση αυτών των πολιτιστικών αγαθών εκτός συναλλαγής και τον αποκλεισμό των ιδιωτών από την ιδιοκτησία τους δημιουργεί ζητήματα πλάνης στο πρόσωπο των αλλοδαπών συναλλασσομένων επ’ αυτών. Ο δόλος που απαιτείται για την πλήρωση της υποκειμενικής υπόστασης του εγκλήματος της αποδοχής προϊόντων εγκλήματος αποτελεί παλαιόθεν αντικείμενο θεωρητικής συζήτησης, ιδίως σε σχέση με την αξιόποινη προέλευση του υλικού αντικειμένου. Στο παρόν προτείνεται για τη διάγνωση του δόλου αυτού ένας συνδυασμός των παραδοσιακών «ενδειγμάτων» που απαριθμεί η αιτιολογική έκθεση του Ποινικού Κώδικα με τα κριτήρια καλοπιστίας που περιλαμβάνει η Σύμβαση Unidroit, η νέα ευρωπαϊκή Οδηγία και ήδη ο Ν. 4355/2015.