Ο τόπος συνεδριάσεως των στρατιωτικών δικαστηρίων σε πολεμική περίοδο: στην πρώτη γραμμή ή στη μόνιμη έδρα τους;
Αντικείμενο της μελέτης αποτελεί το ζήτημα του τόπου της συνεδριάσεως των στρατιωτικών δικαστηρίων σε πολεμική περίοδο, και ειδικότερα αν αυτά είναι αποτελεσματικότερο να συνεδριάζουν στο πλευρό των επιχειρούντων στρατευμάτων στην πρώτη γραμμή ή να εξακολουθούν να συνεδριάζουν στη μόνιμη έδρα τους. Αρχικώς, γίνεται αναφορά στον λόγο ιδρύσεως των δικαστηρίων αυτών, την ψυχολογία του μαχητή και τις σχετικές προβλέψεις του Ελληνικού Στρατιωτικού Ποινικού Κώδικος, εν συνεχεία παρατίθενται τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα των δύο εν θέματι επιλογών, γίνεται εν συντομία αναφορά σε χαρακτηριστικές υποθέσεις, αναφέρονται οι σχετικοί προβληματισμοί και, τέλος, διατυπώνονται σχετικές επί του ζητήματος προτάσεις.
ΤρΠλημΘεσ 8468/2018
Η διαταγή δικαστηρίου για αναστολή εκτέλεσης των αποφάσεων σφράγισης της επιχείρησης, με τον όρο ότι το κατάστημα θα λειτουργεί σύμφωνα με την ισχύουσα άδεια και τις υγειονομικές διατάξεις, δεν συνιστά επιβολή στον κατηγορούμενο υποχρέωσης συμμόρφωσης σε πράξη, υπό την έννοια του άρ. 232Α ΠΚ, και άρα με την παραβίαση του ανωτέρω όρου δεν στοιχειοθετείται το έγκλημα της μη συμμόρφωσης σε διάταξη δικαστικής απόφασης.
Περί του κατωτάτου ορίου του πλαισίου ποινής επί συνδρομής λόγου μειώσεως αυτής (άρθρο 83 ΠΚ) για αδίκημα κατά του οποίου απειλείται ποινή πρόσκαιρης κάθειρξης χωρίς περαιτέρω προσδιορισμό
Με αφορμή πρόσφατη απόφαση του Αρείου Πάγου, με την οποία το Ακυρωτικό αποφαίνεται επί του προβλήματος του μειωμένου πλαισίου ποινής σε όσες περιπτώσεις απειλείται στον νόμο (πρόσκαιρη) κάθειρξη χωρίς περαιτέρω προσδιορισμό, στην μελέτη εξετάζεται κριτικά η στάση της νομολογίας, που θεωρεί ως κατώτατο όριο του πλαισίου αυτού τα δύο έτη φυλάκισης (κατ’ εφαρμογήν μόνου του στοιχείου β΄ του άρθρου 83 ΠΚ), αποβλέποντας αποκλειστικώς στο ανώτερο όριο της αρχικώς απειλούμενης ποινής. Μετά την παρουσίαση των δύο αντιτιθέμενων απόψεων επί του επίμαχου ζητήματος, διατυπώνονται σκέψεις υπέρ της συνδυαστικής εφαρμογής των διατάξεων των στοιχείων β΄ και γ΄ του άρθρου 83 ΠΚ, σύμφωνα με την οποία το κατώτατο όριο του (μειωμένου) πλαισίου ποινής συμπίπτει με το ένα έτος (και όχι τα δύο έτη) φυλάκισης.
ΑΠ 322/2018
Αναιρείται εν μέρει ως προς την επιβληθείσα ποινή η προσβαλλόμενη καταδικαστική απόφαση λόγω εσφαλμένης ερμηνείας και εφαρμογής του άρ. 83 ΠΚ, διότι στην περίπτωση της πράξης για την οποία καταδικάσθηκαν οι κατηγορούμενοι, ήτοι της κατοχής από κοινού και με πρόθεση εκρηκτικών υλών και εκρηκτικών μηχανισμών που οι ίδιοι είχαν κατασκευάσει με σκοπό να τους χρησιμοποιήσουν για να προξενήσουν κοινό κίνδυνο σε ξένα πράγματα και κίνδυνο σε άνθρωπο (άρ. 272 παρ. 1 ΠΚ), η οποία τιμωρείται με πρόσκαιρη κάθειρξη (5 έως 20 ετών), το ελάχιστο όριο, στην περίπτωση της αναγνώρισης ελαφρυντικών περιστάσεων και άλλου λόγου μείωσης της ποινής, όπως συνέβη στην συγκεκριμένη περίπτωση, είναι τα δύο έτη και όχι το ένα έτος, όπως εσφαλμένα δέχθηκε κατά πλειοψηφία το δικαστήριο της ουσίας.
Η διεύρυνση της αυτουργίας στο Διεθνές Ποινικό Δίκαιο
Ο συλλογικός χαρακτήρας των διεθνών εγκλημάτων δυσχεραίνει σημαντικά το εγχείρημα της εξέτασης των μορφών συμμετοχής και της αναζήτησης της ατομικής ποινικής ευθύνης στο Διεθνές Ποινικό Δίκαιο. Στο πλαίσιο αυτό, ιδιαίτερες προκλήσεις θέτει η ποινική αξιολόγηση της συμπεριφοράς των προσώπων, τα οποία από την κορυφή της ιεραρχίας συντονίζουν την εγκληματική δράση χωρίς να βάφουν τα χέρια τους με αίμα. Ακολουθώντας τη σύγχρονη τάση των εθνικών ποινικών συστημάτων για τη διεύρυνση της αυτουργίας στη βάση αξιολογικών κριτηρίων, η νομολογία του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου επιχείρησε να λύσει το πρόβλημα της κατάλληλης ποινικής μεταχείρισης των “βασικών υπαιτίων” των διεθνών εγκλημάτων, υιοθετώντας τη γερμανική θεωρία της κυριαρχίας επί της πράξης. Όμως, οι εγγενείς αδυναμίες της θεωρητικής αυτής κατασκευής αλλά και ο τρόπος που την εφαρμόζει το δικαστήριο εγείρουν κριτική τόσο από μέλη της μειοψηφίας του δικαστηρίου όσο και από μερίδα των θεωρητικών. Θα ήταν, συνεπώς, σκόπιμο να εξεταστεί το ενδεχόμενο τροποποιήσεων στο πεδίο των εγκλημάτων του Καταστατικού, με την προσθήκη παραλλαγών που θα δομούνταν πλέον γύρω από τη δράση των βασικών υπευθύνων για το άδικο της δημιουργίας και της συντήρησης παράνομων συστημάτων εξόντωσης και κακομεταχείρισης ολόκληρων ομάδων και πληθυσμών.
ΣυμβΕφΑθ 1280/2018
Ακυρώνεται η Πράξη του Προέδρου Εφετών, με την οποία αυτός, κατόπιν υποβολής σχετικής εισαγγελικής προτάσεως κατ’ άρ. 308Α ΚΠΔ, διατάσσει την εισαγωγή της υπόθεσης με απευθείας κλήση στο ακροατήριο, αφού από την εκ παραδρομής παράλειψη ειδοποίησης του κατηγορουμένου να λάβει γνώση της εισαγγελικής προτάσεως και να ασκήσει τα υπερασπιστικά του δικαιώματα προκλήθηκε απόλυτη ακυρότητα, η οποία παραδεκτώς προβάλλεται πριν από την αμετάκλητη παραπομπή του στο ακροατήριο.
ΑΠ 458/2018
Αναιρείται, λόγω ελλείψεως αιτιολογίας και ελλείψεως νομίμου βάσεως, η αθωωτική απόφαση για απόπειρα εκβίασης, συνιστάμενη στην απειλή του κατηγορουμένου εις βάρος της εγκαλούσας ότι, αν δεν του κατέβαλλε το ποσό των 20.000 ευρώ, αφενός μεν θα την κατήγγελλε ψευδώς στην Επιθεώρηση Εργασίας για μη καταβολή συμπεφωνημένης αμοιβής, αφετέρου δε θα προκαλούσε την καταστροφή της επιχείρησής της και θα την κατήγγελλε ως φοροφυγά στο ΣΔΟΕ, διότι στην απόφαση δεν αναφέρονται πραγματικά περιστατικά που να προέκυψαν από την ακροαματική διαδικασία, δεν αιτιολογείται επαρκώς γιατί δεν πείσθηκε το δικαστήριο για την ενοχή του κατηγορουμένου και δεν συνάγεται με βεβαιότητα ότι ελήφθησαν υπόψιν όλα τα αποδεικτικά μέσα, συγχέονται δε τα αντικειμενικά με τα υποκειμενικά στοιχεία του εγκλήματος, καθόσον δεν διευκρινίζεται πού εντάσσεται ο σκοπός περιουσιακού οφέλους.