Η ύπαρξη της ιδιότητας του υπόχρεου σε υποβολή δηλώσεως περιουσιακής κατάστασης κρίνεται επί τη βάσει του ισχύοντος νόμου κατά τον χρόνο υποβολής της δηλώσεως, δεν εφαρμόζεται δε η διάταξη του άρ. 2 ΠΚ εάν με μεταγενέστερη διάταξη περιορισθούν τα πρόσωπα που έχουν την ως άνω ιδιότητα.

Στην παρούσα μελέτη παρατίθενται οι απόψεις που έχουν υποστηριχθεί στην θεωρία και την νομολογία σε σχέση με την ερμηνεία του άρθρου 2 παρ. 2 ΠΚ για την αναδρομική εφαρμογή νόμου επί τη βάσει του οποίου κατέστη ανέγκλητη η πράξη μετά την αμετάκλητη καταδίκη του κατηγορουμένου. Από τον συγγραφέα προκρίνεται ως ορθότερη η αναλογική εφαρμογή της ως άνω διατάξεως και σε περιπτώσεις όπου με τον νέο νόμο μειώνεται το αξιόποινο, ώστε να καθίσταται δυνατή η απόλυση του κρατουμένου κατά την έκτιση του μέρους της επιβληθείσας ποινής που υπερβαίνει το ανώτατο όριο της απειλουμένης με τον εν λόγω ηπιότερο νόμο.

Η αναζήτηση του λόγου θέσπισης τριών νέων ρυθμίσεων από τον χώρο της γενικής θεωρίας του εγκλήματος (συμμετοχή, μη γνήσια παράλειψη, άρση ενοχής) αποτέλεσε αφορμή να τεθεί το γενικότερο ερώτημα κατανομής του ρυθμιστικού πεδίου μεταξύ ποινικού νομοθέτη και δικαστή. Δύο βασικά κριτήρια χαρακτηρίζουν αυτή τη σχέση, η αρχή της νομιμότητας και η αρχή της αναλογικότητας. Όσον αφορά την πρώτη, η ασφάλεια δικαίου απαιτεί μια σαφή κανονιστική εικόνα για τις περιπτώσεις που ο δικαστής είναι αναγκασμένος να προσδιορίσει έννοιες, οι οποίες σε γενικό και αφηρημένο επίπεδο έχουν εξαντλήσει την αναλυτική τους δύναμη και η διάγνωσή τους εναπόκειται μόνο σε εξατομικευμένο-εμπειρικό επίπεδο. Όσον αφορά τη δεύτερη, ενώ ο σεβασμός των αρχών της προσφορότητας και της αναγκαιότητας της ποινής αφορά πρωτίστως τους δικαιοπολιτικούς στόχους του νομοθέτη και κατ’ εξαίρεση τον δικαστή (δικαστική άφεση ποινής, διαζευκτική ποινή), το θέμα της συνάφειας της ποινής με το έγκλημα αφορά και τους δύο.

Η online έκδοση του τεύχους Νοεμβρίου 2019 του περιοδικού ΠΟΙΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ είναι ήδη διαθέσιμη.

Διατάσσεται η άρση της επιβληθείσας εγγυοδοσίας στην κατηγορουμένη που φέρεται ότι προκάλεσε εξ αμελείας πλημμύρες κατ’ εξακολούθησιν, από τις οποίες προέκυψε κοινός κίνδυνος για ξένα πράγματα και κίνδυνος για ανθρώπους, στην πρώτη δε εξ αυτών επήλθε θάνατος ανθρώπων, λόγω μη διενέργειας των αναγκαίων για την αποτροπή των πλημμυρών ενεργειών παρά την ιδιαίτερη νομική υποχρέωσή της προς τούτο διότι, μεταξύ άλλων, έχει λευκό ποινικό μητρώο, δεν είναι φυγόποινη ή φυγόδικη και έχει γνωστή διαμονή.

Τυχόν διάταξη νόμου με την οποία παρατείνεται ο χρόνος παραγραφής φορολογικών αξιώσεων που ανάγονται σε ημερολογιακό έτος προγενέστερο του προηγουμένου της δημοσιεύσεως του νόμου αυτού είναι ανίσχυρη, διότι αντίκειται στην αρχή της ασφάλειας δικαίου και στο εξειδικεύον αυτήν άρ. 78 του Συντάγματος.