Ο ν. 3301/2004 εισάγει εξαίρεση στην απαγόρευση της lex commissoria που αποτυπώνεται στο άρθρο 1239 εδ. 1 ΑΚ. Το άρθρο 4 του νόμου προβλέπει επιπλέον ότι η κτήση της χρηματοοικονομικής ασφάλειας από τον ασφαλειολήπτη είναι δυνατή μόνον εφόσον οι συμβαλλόμενοι έχουν συμφωνήσει για τον τρόπο αποτίμησης των χρηματοπιστωτικών μέσων ή των απαιτήσεων. Σε περίπτωση απουσίας συμφωνίας για τον τρόπο αποτίμησης, ο καταπιστευτέος όρος ως όρος μεν της σύμβασης εμπράγματης χρηματοοικονομικής ασφάλειας θα είναι άκυρος, ως σύμβαση δε ενοχική ή/και εμπράγματη μεταβίβασης της χρηματοοικονομικής ασφάλειας θα είναι ανυπόστατη ή άκυρη αντιστοίχως. Αν η συμφωνία για τον τρόπο αποτίμησης είναι ελλιπής, θα εφαρμοσθούν (κατά περίπτωση) οι κανόνες του Αστικού Κώδικα που αφορούν στην ύπαρξη συμφωνίας (άρθρα 195 και 196 ΑΚ) και το αντικείμενο της παροχής (άρθρα 371-373, 379 ΑΚ).

Στη μελέτη επιχειρείται η επίλυση των ερμηνευτικών προβλημάτων που ανακύπτουν κατά την εφαρμογή των ΑΚ 1287 και 1288, ιδίως εκείνων του εύρους των εξουσιών του ενυπόθηκου δανειστή επί της οφειλόμενης από τον ασφαλιστή ή την δημόσια αρχή αποζημίωσης και της σχέσης ενυπόθηκου δανειστή – υποθηκικού οφειλέτη μετά την πραγμάτωση του ασφαλιστικού κινδύνου. Παράλληλα, μέσω της συνεκτικής ένταξης των ως άνω διατάξεων στο υποσύστημα περί υποθηκικής ευθύνης φωτίζεται καλύτερα η πεμπτουσία των εμπράγματων δικαιωμάτων αξίας.

Με την μελέτη επιχειρείται αρχικά μία θεωρητική επεξεργασία της έννοιας του υλικού φορέα προστατευόμενου έργου υπό τον Ν. 2121/1993. Περαιτέρω, εξετάζεται το κατά πόσο ο υλικός φορέας έργου δύναται να αντιστοιχεί σε μη ενσώματο αντικείμενο. Τέλος, διερευνάται η πλήρωση των στοιχείων του εννοιολογικού περιεχομένου του υλικού φορέα στην περίπτωση των έργων σε ψηφιακή μορφή και υπογραμμίζεται ότι η εμφάνιση των Non-Fungible Tokens (NFTs) αναβαθμίζει την εξατομικευτική λειτουργία και, κατ’ αποτέλεσμα, ευνοεί τον χαρακτηρισμό του ίδιου του (μη ενσώματου) ψηφιακού αρχείου ως υλικού φορέα.

Ο εναγόμενος με αγωγή διατάραξης ή αποβολής από την νομή μπορεί να αντιτάξει κατά του ενάγοντος μόνο ίδιον δικαίωμα νομής ή οιονεί νομής επί του πράγματος, προκειμένου να αρνηθεί ότι έλαβε χώρα παράνομη ή αυθαίρετη προσβολή της νομής (άρνηση της ιστορικής βάσης της αγωγής). Αντιθέτως, δεν μπορεί να προβάλει ενστάσεις ανατρεπτικές, στηριζόμενες σε δικαίωμα κυριότητας ή σε άλλο εμπράγματο δικαίωμα επί του πράγματος.

Ο κύριος δεν δικαιούται να ασκήσει αρνητική αγωγή αν ο “διαταράσσων” την κυριότητα ενεργεί δυνάμει δικαιώματος που πηγάζει από έννομη σχέση που δεσμεύει τον κύριο, όπως λ.χ. η δουλεία οδού ή η οιονεί νομή δουλείας οδού. Οιονεί νομέας θεωρείται όχι μόνο όποιος νέμεται ορισμένο πράγμα ως δικαιούχος πραγματικής δουλείας, αλλά και εκείνος που θεμελιώνει το δικαίωμα φυσικού εξουσιασμού σε ενοχική σχέση, όπως σε παραχώρηση ή άδεια του κυρίου-ενάγοντος ή της αρχής.

Η μελέτη πραγματεύεται την τύχη της εμπράγματης ασφάλειας (υποθήκης-ενεχύρου) στην περίπτωση που αυτή συστήθηκε προς εξασφάλιση ήδη παραγεγραμμένης απαίτησης και εν αγνοία της παραγραφής αυτής. Στο πλαίσιο αυτό διερευνάται καταρχάς η σχέση της ΑΚ 272 παρ. 2 εδ. β΄ με την ΑΚ 1320. Εν συνεχεία η μελέτη διερευνά και την τυχόν δυνατότητα του προσωπικού οφειλέτη ή του τρίτου, που παρείχαν εμπράγματη ασφάλεια εν αγνοία της παραγραφής της ασφαλιζόμενης απαίτησης, να επιτύχουν την ακύρωση της εμπράγματης δικαιοπραξίας (μονομερούς δικαιοπραξία ή σύμβασης) δια της οποίας παραχωρήθηκε η ασφάλεια, με επίκληση των διατάξεων περί πλάνης.