Ιωάννης Μοροζίνης

Σκέψεις για την υφ’ όρον απόλυση μετά το Ν. 4855/2021

Το οριστικό τέλος του θεσμού

Στην μελέτη αναλύονται ζητήματα που ανακύπτουν σε σχέση με τον θεσμό της υφ’ όρον απόλυσης μετά την θέση σε ισχύ του νέου Ποινικού Κώδικα και την πρόσφατη μεταρρύθμισή του με τον Ν. 4855/2021. Ο θεσμός της υφ’ όρον απόλυσης καλείται να λειτουργήσει στο πλαίσιο του προτύπου δικαιότητας/αναλογικότητας, στο οποίο στηρίζεται το αναμορφωμένο σύστημα κυρώσεων του νέου Ποινικού Κώδικα. Ωστόσο, το μοντέλο δικαιότητας/αναλογικότητας είναι κατ’ αρχήν ασύμβατο (τουλάχιστον στην αμιγή του μορφή) με θεσμούς που υπηρετούν την ειδική πρόληψη κατά το στάδιο εκτέλεσης της ποινής. Εξάλλου, με το Ν. 4855/2021 φαίνεται, κατά την εκπεφρασμένη βούληση του νομοθέτη στην αιτιολογική έκθεση, να ανατίθεται στο θεσμό της υφ’ όρον απόλυσης (αρνητική και θετική) γενικοπροληπτική λειτουργία υπό την πίεση της στρεβλής δημόσιας συζήτησης γύρω από τον θεσμό. Πέραν δε τούτου, οι συντάκτες του νέου Ποινικού Κώδικα και του Ν. 4855/2021 επέδειξαν ατολμία αναφορικά με την επαναφορά στο προσκήνιο των προγνωστικών αποφάσεων για την διαχείριση του κινδύνου υποτροπής των υφ’ όρον απολυομένων. Επέμειναν στο αποκλειστικό ουσιαστικό κριτήριο της διαγωγής κατά την κράτηση, το οποίο καθιστά την υφ’ όρον απόλυση οιονεί αυτόματη-αυτοδίκαιη, αντίθετα προς την σύγχρονη διεθνή τάση. Μέσα από την αδρομερή σκιαγράφηση ετερόκλιτων αλλοδαπών ρυθμίσεων επιχειρείται, τέλος, η ανάδειξη κάποιων de lege ferenda ουσιαστικών κριτηρίων, η εισαγωγή των οποίων θα σηματοδοτούσε την κρίσιμη για την επιβίωση του θεσμού επιστροφή στην διαχείριση ποινικών κινδύνων με προγνωστικές αποφάσεις από την δικαστική εξουσία.

Δείτε περισσότερα εδώ.