ΑΠ 991/2018

Κατάθεση δικηγόρων συγκατηγορουμένου ως μαρτύρων κατηγορίας

Ακυρότητα δημιουργείται όταν ο δικηγόρος καταθέτει γεγονότα που του εμπιστεύθηκε ο πελάτης του· αν όμως πρόκειται για γεγονότα που περιήλθαν εις γνώσιν του δικηγόρου με αφορμή την άσκηση του λειτουργήματός του, επαφίεται σε αυτόν να κρίνει κατά συνείδησιν αν πρέπει να τα καταθέσει. Η έλλειψη άδειας του δικηγορικού συλλόγου ή του προέδρου του προκειμένου ο δικηγόρος να εξετασθεί ως μάρτυρας δεν δημιουργεί ακυρότητα της κατάθεσής του, αλλά συνεπάγεται μόνον πειθαρχικές κυρώσεις εναντίον του. Για γεγονότα που αφορούν τρίτους, μη πελάτες του δικηγόρου, ο τελευταίος έχει την γενική υποχρέωση προς μαρτυρία κατά το άρ. 209 ΚΠΔ. Η διάταξη του άρ. 19 παρ. 3 Συντ. είναι κανονιστικά πλήρης με άμεση εφαρμογή, δεσμεύει όλα τα κρατικά όργανα ανεξάρτητα από την έκδοση ή μη σχετικού νόμου και ισχύει σε όλες τις δικαστικές και διοικητικές αρχές. Η εν λόγω απαγόρευση δεν αφορά αποδεικτικά μέσα που αποκτήθηκαν υπό τους όρους του άρ. 19 παρ. 1 εδ. β΄ Συντ., για λόγους εθνικής ασφάλειας ή για την διακρίβωση ιδιαιτέρως σοβαρών εγκλημάτων, με σύννομη άρση του απορρήτου κατά τις σχετικές διατάξεις του Ν. 2225/1994. Σε ακραίες μόνο περιπτώσεις είναι συνταγματικώς επιτρεπτή η κάμψη του κανόνα της μη χρήσης αποδεικτικών μέσων που αποκτήθηκαν κατά παράβαση των άρ. 19, 9 και 9Α Συντ., εφόσον η μη χρήση αυτών αποκλείει την απόδειξη γεγονότων και οδηγεί σε ιδιαίτερα σοβαρή προσβολή άλλων συνταγματικών δικαιωμάτων. Η δικαστική αξιολόγηση και στάθμιση για την συνδρομή ή μη στην συγκεκριμένη περίπτωση δικονομικής κατάστασης ανάγκης, ώστε να δικαιολογείται κατ’ εξαίρεσιν η χρήση αποδεικτικών μέσων που αποκτήθηκαν παρανόμως, λόγω προσβολής της ανθρώπινης αξίας σε περίπτωση μη χρησιμοποίησής τους, πρέπει να γίνεται με βάση την αρχή της αναλογικότητας. Η κρίση του δικαστή της ουσίας για in concreto στάθμιση των συγκρουόμενων εννόμων αγαθών είναι αναιρετικώς ανέλεγκτη. Άνευ απολύτου ακυρότητος εξετάσθηκαν επ’ ακροατηρίω ως μάρτυρες κατηγορίας δικηγόροι οι οποίοι ήσαν συνήγοροι υπερασπίσεως συγκατηγορουμένου του αναιρεσείοντος, αιτιολογημένως δε απερρίφθη η ένσταση εξαιρέσεως των ως άνω συνηγόρων ως μαρτύρων κατηγορίας.

Δείτε περισσότερα εδώ.