Η ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΔΡΑΣΤΗ ΚΑΙ Η ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΚΙΝΔΥΝΩΝ ΑΠΟ ΔΙΚΑΙΟΚΡΑΤΙΚΗΣ ΣΚΟΠΙΑΣ

Η παρούσα μονογραφία εκκινεί με μια πολυπρισματική προσέγγιση, την οποία συναπαρτίζουν η –συνεπικουρούμενη από την ασαφή λογική– διαθετική ανάλυση της επικινδυνότητας και των παραγόντων κινδύνου [risk factors] που έγκεινται σε ανθρώπινες τάσεις, καθώς και η αξιοποίηση αυτής της ανάλυσης για τις ανάγκες της σωφρονιστικής, της εγκληματολογίας και της δικαστικής ψυχολογίας/ψυχιατρικής, επιπλέον η αποτίμηση των πορισμάτων των νευροεπιστημών και της συμπεριφορικής γενετικής, η αξιολόγηση της ακρίβειας των σύγχρονων προγνωστικών εργαλείων (τιμές AUC), η κριτική επισκόπηση των σχετικών ελληνικών διατάξεων, ευρωπαϊκών προβλέψεων και συστάσεων, οι προβληματισμοί που εγείρουν η «επικινδυνότητα της επικινδυνότητας», οι «κίνδυνοι της εκτίμησης κινδύνων» και οι νεότερες τάσεις της ευρωπαϊκής αντεγκληματικής πολιτικής, κ.ά. Έπονται η θεμελίωση ενός προτύπου ποινικής καταστολής στο δικαιοκρατικό κρηπίδωμα της αναλογικότητας μεταξύ εγκλημάτων και ποινικών κυρώσεων, καθώς και η συμπλήρωσή του με ένα σωφρονιστικό μοντέλο εκτίμησης κινδύνων προσανατολισμένο στη «νέα επανένταξη»· οι δε προκείμενές τους που συνάδουν κατ’ αρχήν με την παραδοσιακή, θετικιστική εγκληματολογία ελέγχονται υπό το πρίσμα της εν ευρεία εννοία κριτικής εγκληματολογίας. Προκρίνεται η σύζευξη της ανάλογης προς το έγκλημα επιβολής ποινικών κυρώσεων με ένα επανεντακτικό μοντέλο εκτίμησης και μείωσης κινδύνων που έχει αφομοιώσει δικαιοκρατικά αιτήματα της ε.ε.ε. κριτικής εγκληματολογίας, όπως το «risk-need-responsivity model» και ιδίως το «good lives model». Και τα δύο μοντέλα μειώνουν τον κίνδυνο υποτροπής, όμως το μοντέλο του «ευ ζην», το οποίο συγγενεύει με το εργαλείο εκτίμησης προστατευτικών παραγόντων «SAPROF», μετριάζει αποτελεσματικότερα τον στιγματισμό και αυξάνει την αυτόβουλη συμμετοχή σε προγράμματα επανένταξης, καθώς εστιάζει στις θετικές πτυχές, στις «δυνάμεις» του δράστη, που λειτουργούν ως προστατευτικοί παράγοντες, ως αντενδείκτες κινδύνου υποτροπής. Τέλος προλειαίνεται ο δρόμος για μια ενοποιημένη θεωρία της ποινικής κύρωσης και συνδέεται η διαθετική ανάλυση με τη διαρθρωτική προσέγγιση του J. Sneed, ώστε να συναρμοστούν θετικιστικές και ερμηνευτικές-κριτικές τάσεις εγκληματολογικής ανάγνωσης της επικινδυνότητας και του κινδύνου.Το βιβλίο γράφτηκε με την υποστήριξη της FAZIT-STIFTUNG