Αλεξάνδρα Δ. Σάκκουλα (1940-2017)

Περίλυποι συναθροισθήκαμε στον ιερό αυτόν χώρο για να απευθύνουμε τον τελευταίο χαιρετισμό στην αγαπητή Αλεξάνδρα Σάκκουλα, στη γυναίκα που –χωρίς να είναι νομικός– μέσω του νομικού βιβλίου απέσπασε την αποδοχή, την αναγνώριση και την εκτίμηση του νομικού κόσμου.

Γεννημένη το 1940 στην Αλωνίσταινα Αρκαδίας η Αλεξάνδρα Αναγνωστοπούλου ήλθε με την οικογένειά της σε ηλικία 7 ετών στην Αθήνα, όπου και ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές της. Το 1959, μόλις 19 ετών, προσλαμβάνεται στον νεοσύστατο τότε εκδοτικό οίκο Αφοί Π. Σάκκουλα, που στεγαζόταν στο ιστορικό κατάστημα της οδού Σανταρόζα, απέναντι από το τότε πρωτοδικείο Αθηνών. Tην εποχή εκείνη γνωρίζεται και συνδέεται με τον Νίκο Σάκκουλα, ένα από τα αδέλφια και συνιδρυτές του εκδοτικού οίκου, τον οποίο παντρεύεται το 1965 και αποκτούν δύο παιδιά, τον Πάνο και την Τάνια, τα οποία από μικρά γαλουχήθηκαν με το κλίμα του εκδοτικού οίκου και τις νομικές εκδόσεις. Παράλληλα με την οικογένεια, συνέχισε η Αλεξάνδρα να εργάζεται στην οικογενειακή επιχείρηση. Ήταν μια ωραία κοπέλα, μια ευγενική, πρόσχαρη και εξυπηρετική παρουσία, η οποία εντυπωσίαζε ευχάριστα τους πολυπληθείς πελάτες του νομικού βιβλιοπωλείου και του εκδοτικού οίκου.

Τα ευχάριστα και δημιουργικά χρόνια πέρασαν γρήγορα και το 1983 ήλθε η ξαφνική καταιγίδα της ασθένειας και του θανάτου του Νίκου, του αγαπημένου συζύγου και πατέρα των παιδιών της. Η Αλεξάνδρα ήταν τότε μόλις 43 ετών. Χήρα με δύο μικρά παιδιά και ως επιχειρηματίας αμύητη. Παραταύτα ανασκουμπώθηκε και αγωνίσθηκε σκληρά να συνεχίσει την επιχείρηση και παράλληλα να μεγαλώσει και σπουδάσει τα παιδιά της. Τα χρόνια εκείνα ήταν γι’ αυτή τα πιο δύσκολα. Συχνά μου εκμυστερευόταν τότε τις ανησυχίες, τους φόβους και τις δυσκολίες να είναι συγχρόνως επιχειρηματίας, μητέρα και ν’ αντικαθιστά τον πατέρα που έλειπε. Διακατεχόταν από την αγωνία να κρατήσει την επιχείρηση μέχρι να μεγαλώσουν τα παιδιά της και μπορέσει να τους την παραδώσει. Οι προσπάθειες αυτές ευτυχώς ευοδόθηκαν. Το 1993 ολοκλήρωσε τις σπουδές του στις ΗΠΑ ο Πάνος και επέστρεψε στην Ελλάδα. Θέλοντας να συνεχίσει την οικογενειακή παράδοση, ίδρυσε τον επόμενο χρόνο (1994) μαζί με την αδελφή του την ανώνυμη εταιρεία Π. Ν. Σάκκουλας, η οποία διαδοχικά απορρόφησε τις δραστηριότητες της παλαιάς επιχείρησης. Η Αλεξάνδρα θα μπορούσε πια να ξεκουρασθεί, ικανοποιημένη για τα όσα είχε κατορθώσει, και να παρακολουθεί από μακριά τις επιτυχίες των παιδιών της. Και όμως την έβλεπε κανείς καθημερινώς παρούσα στο νέο κατάστημα, στη γωνία των οδών Πανεπιστημίου και Αρσάκη, ευγενική και πρόσχαρη, να καλωσορίζει παλαιούς πελάτες-φίλους, να γνωρίζει και να εξυπηρετεί νέους. Δεν μπορούσε και δεν ήθελε να στερηθεί τη ζωογόνο καθημερινή επαφή με όλους αυτούς τους ανθρώπους, που τόσα χρόνια την είχαν στηρίξει και είχαν γίνει φίλοι της.

Αυτό διήρκεσε αρκετά χρόνια μέχρι που άρχισαν τα πρώτα προβλήματα υγείας, τα οποία την ανάγκασαν ν’ αποσυρθεί. Εμείς σήμερα αποχαιρετούμε τη μεγάλη κυρία του ελληνικού νομικού βιβλίου απευθύνοντάς της τον δίκαιο έπαινο για τα όσα προσέφερε και γι’ αυτό που ήταν.

Στο καλό Αλεξάνδρα!

Απόστολος Σ. Γεωργιάδης