Βικτωρία Κουτσουπιά

Ζητήματα δήμευσης κρυπτονομισμάτων ως προϊόντων του εγκλήματος

Υπό το φως της υπ’ αριθμ. 1 StR 412/16 απόφασης του Γερμανικού Ακυρωτικού Δικαστηρίου (BGH)

Η παρούσα μελέτη έχει ως αφετηρία μια δικαστική απόφαση του Γερμανικού Ακυρωτικού Δικαστηρίου. Με αυτήν διατάχθηκε η δήμευση κρυπτονομισμάτων (bitcoins) ως προϊόντων των εγκλημάτων της αλλοίωσης δεδομένων και της απόκτησης πρόσβασης σε δεδομένα που προστατεύονται έναντι μη εξουσιοδοτημένης πρόσβασης (άρθρα 303a & 202a γερμΠΚ). Το modus operandi των δραστών ήταν η εγκατάσταση κακόβουλου λογισμικού σε υπολογιστές ανυποψίαστων χρηστών, κατά παράκαμψη τυχόν εγκατεστημένου λογισμικού ασφαλείας. Σκοπός τους ήταν να αποκτήσουν την δυνατότητα εξόρυξης Bitcoin, επιβαρύνοντας τους ανυποψίαστους χρήστες με το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλωνόταν. Η εν λόγω απόφαση επιδιώκει να αναδείξει τα πρακτικά προβλήματα ανάκτησης του εγκληματικού πλούτου, ο οποίος μπορεί να συνίσταται σε νέα άυλα περιουσιακά στοιχεία. Καθώς αυτά δεν φέρουν τα τυπικά στοιχεία των συμβατικών μέσων πληρωμής, δεν ρυθμίζονται και με τον ίδιο τρόπο. Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των κρυπτονομισμάτων συντελούν στη χρησιμοποίηση τους ως μέσων και εργαλείων για τη διάπραξη εγκληματικών πράξεων. Προκειμένου να ανακτηθούν πρακτικά bitcoins, απαιτείται η γνώση του ιδιωτικού κλειδιού που δεν μπορεί να γνωρίζει κανείς πέραν του κατόχου αυτών. Ωστόσο το δικαστήριο παρέβλεψε την πραγματική αδυναμία ανάκτησης του εγκληματικού πλούτου, επιβάλλοντας τυπικά μια πρακτικά αδύνατο να υλοποιηθεί δήμευση. Στη μελέτη διατυπώνεται η άποψη ότι η απόφαση φέρνει στην επιφάνεια την ανάγκη αντιμετώπισης των νέων μορφών εγκλήματος που αναφύονται με τη χρήση των τεχνολογικών μέσων και με την ανεύρεση τρόπων ανάκτησης των εγκληματικών προσόδων που μπορεί να μην μεταφράζονται πλέον σε κοινά συμβατικά νομίσματα. Περαιτέρω επιχειρείται και μια συγκριτική προσέγγιση και αναφορά στις σχετικές εθνικές ρυθμίσεις, καθώς ενόψει της διασυνοριακότητας των κρυπτονομισμάτων είναι δεδομένο ότι τα εθνικά μας δικαστήρια θα κληθούν συν τω χρόνω να αντιμετωπίσουν νομικά ζητήματα όμοια με αυτά της σχολιαζόμενης απόφασης.

Δείτε περισσότερα εδώ.